การแพร่ระบาดของเชื้อโควิด-19 ส่งผลกระทบไปทุกภาคส่วน โดยเฉพาะอุตสาหกรรมท่องเที่ยวที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด เนื่องจากนักท่องเที่ยวไม่สามารถที่จะเดินทางมาได้ ทำให้ผู้ประกอบการท่องเที่ยวบางแห่งต้องปิดตัวลง ชุมชนท่องเที่ยวขาดรายได้ โดยพบว่ารายได้ของชุมชนในแหล่งท่องเที่ยวและผู้ประกอบการลดลงถึง 95% การซื้อสินค้าแปรรูปลดลงถึง 65% ทั้งนี้ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย หรือ ททท. จึงต้องเร่งหาแนวทางบรรเทาผลกระทบที่เกิดขึ้น รวมถึงเยียวยาผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมท่องเที่ยว โดยใช้การโฆษณาประชาสัมพันธ์ผ่านช่องทางออนไลน์ เป็นเครื่องมือที่ช่วยฟื้นฟู
โดยจัดการแข่งขัน Live Streaming นำเสนอสินค้าและบริการชุมชนท่องเที่ยวทั่วไทยผ่านโครงการ “Blogger the Series Live นี้เพื่อชุมชน เพื่อประชาสัมพันธ์ผลิตภัณฑ์ผ่านช่องทางออนไลน์ให้กับชุมชน ผู้ประกอบการท่องเที่ยว ไปยังนักช็อปและนักท่องเที่ยว โดยบล็อกเกอร์ที่เข้าร่วมไลฟ์มีสิทธิ์ชิงเงินรางวัลรวมกว่า 4 แสนบาท ซึ่งชุมชนที่ร่วมโครงการมีทั้งหมด 60 ชุมชน
เช่นเดียวกัน องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. เร่งยกระดับการท่องเที่ยวโดยชุมชนให้มีคุณภาพ ตอบโจทย์นักท่องเที่ยวคุณภาพ และใช้เป็นชุมชนนำร่องต้นแบบของการทำงานร่วมระหว่างหน่วยงานพัฒนาและภาคการศึกษา โดยใช้กระบวนการวิจัยเป็นเครื่องมือ อพท. ยกระดับต่อยอดขยายผลชุมชนท่องเที่ยว สร้างรายได้อย่างมั่นคง
นาวาอากาศเอก อธิคุณ คงมี ผู้อำนวยการ อพท. เปิดเผยว่า ได้ร่วมกับภาคีเครือข่าย ทั้งหน่วยงานภาครัฐและเอกชน รวมถึงผู้นำชุมชนที่อยู่ใน 4 ภูมิภาคของไทย ประกอบด้วย ภาคเหนือ ภาคใต้ ภาคกลาง และภาคอีสาน เปิดผลงานวิจัยโครงการการยกระดับการท่องเที่ยวโดยชุมชนเชิงสร้างสรรค์สู่ตลาดนักท่องเที่ยวคุณภาพ โดยจัดกิจกรรมจับคู่พันธมิตรชุมชนท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ เพื่อนำไปสู่ช่องทางการตลาดให้กับชุมชนใน 4 ภาค ให้มีความพร้อมที่จะรองรับการท่องเที่ยวในรูปแบบวิถีใหม่ (New Normal) ภายหลังจากสถานการณ์โควิด-19 คลี่คลาย ภายใต้แนวทางการส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชนที่มีมาตรฐานพร้อมให้บริการรองรับตลาดคุณภาพด้านการท่องเที่ยว
ทั้งนี้ ในโครงการดังกล่าว อพท.ได้ส่ง 8 ชุมชนนำร่องที่พร้อมเป็นต้นแบบการท่องเที่ยวโดยชุมชนเชิงสร้างสรรค์ ประกอบด้วย ภาคเหนือ ชุมชนท่องเที่ยวสันลมจอย จังหวัดเชียงใหม่ ชุมชนท่องเที่ยวในเวียง-บ้านหนองเต่า จังหวัดน่าน ภาคใต้ ชุมชนท่องเที่ยวเมืองเก่าภูเก็ต จังหวัดภูเก็ต ชุมชนท่องเที่ยวจุฬาภรณ์ 12 จังหวัดนราธิวาส ภาคกลาง ชุมชนท่องเที่ยวเมืองโบราณทวารวดี-อู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี ชุมชนท่องเที่ยวบางเจ้าฉ่า จังหวัดอ่างทอง ภาคอีสาน ชุมชนท่องเที่ยวสุขสมบูรณ์ จังหวัดนครราชสีมา และชุมชนท่องเที่ยวสนวนนอก จังหวัดบุรีรัมย์
ซึ่งผลวิจัยพบว่า ทั้ง 8 ชุมชนดังกล่าวมีความพร้อมและเหมาะกับนักท่องเที่ยวกลุ่มคุณภาพ ได้แก่ กลุ่มครอบครัว กลุ่มคนทำงาน กลุ่มจัดประชุมสัมมนา กลุ่มผู้สูงอายุ และกลุ่มทัศนศึกษา โดยมีหลายชุมชนที่ยังเหมาะกับกลุ่มนักท่องเที่ยวต่างชาติ เช่น ชุมชนท่องเที่ยวจุฬาภรณ์ 12 จังหวัดนราธิวาส เหมาะที่จะนำเสนอขายให้กับกลุ่มนักท่องเที่ยวชาวมาเลเซีย ที่เป็นกลุ่มมุสลิม ชุมชนย่านเมืองเก่าภูเก็ต จังหวัดภูเก็ต หมู่บ้านท่องเที่ยวไหมสนวนนอก จังหวัดบุรีรัมย์
อย่างไรก็ตาม อพท.ได้นำองค์ความรู้ที่มีใช้เป็นเครื่องมือของการยกระดับให้แก่ชุมชน ได้แก่ ด้านการใส่ใจเรื่องความปลอดภัยและเว้นระยะห่าง การพัฒนาเรื่องเล่าให้สามารถร้อยเรียงได้อรรถรสมากขึ้น โดยใช้เทคนิค Apply Theater ที่เป็นเครื่องมือการพัฒนา Story telling ที่ อพท.พัฒนาขึ้นเพื่อประยุกต์ใช้ในการสร้างประสบการณ์ใหม่ และเพิ่มการมีส่วนร่วมของนักท่องเที่ยว
ตลอดจนการคำนวณบริหารต้นทุนค่าใช้จ่ายที่จะนำไปสู่การกำหนดราคาขายที่เหมาะสม การบริหารคน การแบ่งปันผลประโยชน์ที่โปร่งใสและเป็นธรรม นำมาสู่การนำเสนอขายกิจกรรมของชุมชน เพื่อทำให้การพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนเชิงสร้างสรรค์เป็นแหล่งท่องเที่ยวคุณภาพ และมีความยั่งยืน เพื่อให้แต่ละชุมชนเข้าใจวิธีการบริหารจัดการการท่องเที่ยว ถือเป็นการเตรียมความพร้อมรองรับกับกลุ่มนักท่องเที่ยวคุณภาพ
“ได้มีการนำผลการวิจัยมาขยายผลด้วยการจัดกิจกรรมให้ชุมชนที่ผ่านการยกระดับจากโครงการวิจัยในครั้งนี้ ได้พบปะกับผู้ประกอบการนำเที่ยว เพื่อเชื่อมโยงชุมชนเข้ากับการตลาด และกระจายนักท่องเที่ยวที่เหมาะสมลงไปยังพื้นที่เป้าหมาย โดยใช้จุดขายของแต่ละชุมชนเป็นเครื่องมือการตลาด ที่สามารถบริหารจัดการด้านมาตรฐานความปลอดภัยอย่างมีประสิทธิภาพ และนำมาสู่สร้างการสร้างงาน สร้างรายได้เสริมให้กับชุมชนและผู้ประกอบการในท้องถิ่น จากการท่องเที่ยวที่เกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม” นาวาอากาศเอกอธิคุณ กล่าว.
